تهیه صورت مالی

تهیه صورت مالی

هنگامی که شرکت ها اقدام به تهیه صورت مالی می کنند در واقع به معنای این است که گزارشات عملکرد خود را در بازه های زمانی مختلف ارائه می کنند. فعالان اقتصادی و سرمایه گذاران همواره وضعیت اقتصادی شرکت ها را رصد می کنند تا بهترین موقعیت را برای ورود سرمایه و کسب سود پیدا کنند. یکی از ابزارهایی که به آن ها کمک می کند تا این موقعیت ها را شناسایی کنند صورت های مالی است. تهیه صورت مالی باید بر اساس استانداردهای حسابداری انجام شود. این استانداردها همان اصول پذیرفته شده حسابداری هستند و کمک می کنند تا گزارش نهایی وضعیت اقتصادی شرکت کامل و دقیق باشد.

انواع صورت حساب مالی

در تهیه صورت مالی با انواع صورت حساب مواجه هستیم که در هر کدام از آن ها اطلاعات مالی مربوط به فعالیت های شرکت ثبت شده است. این صورت حساب ها به منظور بررسی وضعیت مالی، عملکرد مالی، انعطاف پذیری مالی و … ساماندهی می شوند و جزو مهم ترین اسناد برای فعالان اقتصادی به شمار می روند. این روزها تعداد سرمایه گذارانی که به دنبال بهترین موقعیت برای سرمایه گذاری و ورود پول هستند بسیار زیاد است. اما سوالی که مطرح می شود این است که سرمایه گذاران از چه طریقی می توانند وضعیت مالی شرکت ها را بررسی کنند و متوجه شوند که آیا سرمایه گذاری در آن ها ارزشمند است یا خیر؟ قطعا پاسخ یک کلمه است، صورت های مالی!

تحلیل و آنالیز صورت های مالی به سرمایه گذاران، دینفعان و البته مدیران شرکت کمک می کند تا وضعیت مالی حال حاضر را تشخیص دهند و آن را با دوره های گذشته مقایسه کنند. همچنین امکان مقایسه با شرکت های رقیب در گروه مشابه نیز وجود دارد. جالب است بدانید که بعد از تهیه صورت مالی تصمیم گیری های بزرگی در داخل و خارج از شرکت گرفته می شود که در آینده آن تاثیر بسزایی دارد. هنگامی که یک شرکت یا واحد اقتصادی بخواهد از خدمات حسابرسی استفاده کند قطعا یکی از مواردی که از سوی حسابرس بررسی می شود صحت و سقم صورت های مالی است. در ادامه شما را با انواع صورت حساب مالی آشنا می کنیم:

ترازنامه یا صورت وضعیت مالی

ترازنامه بیانگر وضعیت مالی یک شرکت یا واحد اقتصادی می باشد و به همین دلیل آن را صورت وضعیت مالی نیز می نامند. این صورت مالی از سه بخش مهم شامل دارایی، بدهی و سرمایه تشکیل شده و از طریق آن می توان متوجه شد که یک شرکت چه میزان دارایی، بدهی و سرمایه دارد. توجه داشته باشید که مجموع بدهی ها و سرمایه باید با میزان دارایی ها برابر باشد و فرمول آن به شرح زیر است:

( دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سرمایه )

اقلام دارایی در این صورت مالی بر اساس سرعت نقدشوندگی گزارش می شوند و ابتدا دارایی هایی درج می شود که سرعت نقدشوندگی بالاتری دارند. قالبی که برای این صورت مالی درنظر گرفته می شود T است و به همین دلیل آن را حساب T می گویند. در یک سمت T بدهی ها و در سمت دیگر آن سرمایه درج می شود و حالت ستونی دارد.

صورت مالی سود و زیان

این صورت مالی نشان دهنده میزان سود، زیان، درآمد و هزینه های شرکت در یک بازه زمانی خاص می باشد. به کمک این صورت مالی می توان متوجه شد که آیا شرکت در مسیر سوددهی است یا زیان دهی؟ قطعا برای تغییر وضعیت شرکت باید استراتژی های مالی و سرمایه گذاری آن را تغییر داد. تهیه صورت مالی سود و زیان به مدیران شرکت کمک می کند تا بتوانند تصمیمات سنجیده تر و قوی تری را بگیرند که به نفع آینده باشد. کاهش هزینه ها و رفع موانع درآمد زایی در این تصمیمات گنجانده می شوند.

اقلامی که در صورت سود و زیان درج می شوند با اقلامی که در ترازنامه آورده می شوند تفاوت ماهوی دارد. به این معنا که متغیرهای سود و زیان یک ماهیت جریانی دارند و صرفا برای یک دوره مالی درنظر گرفته می شوند. اقلام مندرج در صورت مالی سود و زیان شامل موارد زیر می باشند:

• درآمد و هزینه عملیاتی
• درآمد و هزینه غیرعملیاتی
• هزینه های عمومی، اداری و فروش
• هزینه استهلاک
• هزینه مالی
• مالیات بر درآمد
• سود و زیان خالص
• سایر هزینه ها و درآمدها

صورت مالی جریان وجوه نقد

تهیه صورت مالی جریان وجوه نقد نشان دهنده میزان ورود و خروج وجه نقد شرکت می باشد. معمولا در بخش فعالیت های تامین مالی، جریان نقد فعالیت های عملیاتی ذکر می شود و در بخش سرمایه گذاری، تمام فعل و انفعالاتی مربوط به تامین مالی و محل آن آورده می شود. همان طور که پیداست هدف از تهیه این صورت مالی، ارائه اطلاعات دقیق و شفاف راجع به نحوه ایجاد و مصرف وجه نقد در شرکت می باشد.

صورت سود و زیان جامع

تفاوتی که میان صورت سود و زیان و صورت سود و زیان جامع وجود دارد این است که در صورت مالی سود و زیان تمام درآمد ها و هزینه هایی ذکر می شود که تحقق یافته اند. اما در صورت سود و زیان جامع تمام درآمدها و هزینه هایی که هنوز تحقق پیدا نکرده اند نیز بیان می شوند. در این صورت مالی بخش های زیر آورده می شود:

• تعدیلات سنواتی
• سود و زیان خالص دوره بر مبنای صورت سود و زیان
• سایر درآمدها و هزینه های شناسایی شده به طور تفکیک شده

هدف از تهیه‌ی صورت‌ های مالی

بدیهی است که از مهم ترین اهداف تهیه صورت مالی ، ارائه اطلاعاتی راجع به عملکرد شرکت و وضعیت مالی آن است. منعطف بودن یک واحد تجاری در صورت های مالی مذکور نشان داده می شود. به همین دلیل این گزارشات باید به شکلی تدوین شوند که به منظور بازبینی و بررسی نهایی، از شفافیت کافی برخوردار باشند. علاوه بر آن مدیران شرکت به کمک صورت های مالی می توانند برنامه ریزی بهتر و تصمیمات دقیق تری برای آینده بگیرند و سرمایه گذارانی که به دنبال فرصت سرمایه گذاری هستند می توانند با خیال راحت تری پول خود را به شرکت تزریق کنند.

نکات مهم درباره صورت های مالی

• هر گونه اطلاعاتی که در صورت های مالی درج می شوند باید ساده و مختصر باشند. به حدی که قابل استفاده توسط ذینفعان باشند. اهمیت صورت های مالی از این جهت می باشد که ارائه یا عدم ارائه هر کدام از اطلاعات می تواند در تصمیم گیری ها تاثیرگذار باشد.
• در تدوین و تهیه صورت مالی باید اصلی به نام ” محافظه کاری ” رعایت شود. بر مبنای این اصل، صورت های مالی باید به نحوی تدوین شوند که موضوعاتی همچون خوش بینی، برآورد بیش از حد و … در آن ها وجود نداشته باشد. در غیر این صورت گزارشات مالی غیر واقع بینانه خواهند شد.
• به منظور شناسایی اهمیت صورت های مالی باید تاثیر آن را بر تصمیمات استفاده کنندگان درنظر گرفت. منظور استفاده کنندگان افرادی همچون سهامداران، سرمایه گذاران، مدیران ارشد شرکت و … می باشد.

اهمیت یادداشت های همراه در تهیه صورت مالی درست

همان طور که متوجه شدید تمام گام هایی که به منظور تهیه صورت های مالی طی می شود مشخص است. اما گاهی اوقات نیاز است که با نوشتن یادداشت، توضیحات بهتر و بیشتری ارائه کرد. یادداشت هایی که حسابدار به صورت های مالی ضمیمه می کند به حسابرسان خارجی، هیئت مدیره، مدیر شرکت و مدیر حسابداری کمک می کند تا به جزئیات بیشتری از صورت های های مالی پی ببرند. در واقع یادداشت ها به درک بهتر صورت های مالی کمک می کنند.