حسابرسی چیست و چرا بهترین راهکار برای جلوگیری از خطاهای پیش نشده و جریمه های مالیاتی است؟ قطعا حسابرسی می تواند خطاهای درون سازمانی را کاهش دهد و به معنای ارزیابی گزارش های مالی شرکت توسط فردی مستقل و خارج از سازمان می باشد. تمام صورتهای مالی و اسناد مربوطه در طی فرآیند حسابرسی، به طور مجدد بررسی می شوند. این کار باید کاملا بی طرفانه، با اظهارنظر دقیق و با هدف پیدا کردن تقلب و اشتباه در اسناد حسابداری باشد. در این مطلب به موضوعات مهمی از جمله انواع حسابرسی، تفاوت حسابرسی و حسابداری و … خواهیم پرداخت.
حسابرسی چیست؟
حسابرسی عبارت است از بازرسی جستجوگرانه کلیه مدارک و اسناد حسابداری به منظور کشف تقلب و اشتباه و همچنین اظهار نظر حسابرس مستقل نسبت به این موضوع است که آیا صورتهای مالی بر اساس استانداردهای حسابداری تهیه شده است یا خیر.
انجام کلیه خدمات حسابرسی توسط تیم متخصص
در تعریف حسابرسی با دو ویژگی مهم زیر مواجه می شویم:
- گزارش حسابرسی باید کاملا بی طرفانه باشد و با اظهارنظر دقیق همراه باشد.
- حسابرس در روند حسابرسی به دنبال پیدا کردن تقلب، اشتباه، خطا و دستکاری در اسناد حسابداری باشد.
اگر بخواهیم بگوییم که حسابرس کیست ؟ باید بگوییم که حسابرس یک فرد مستقل و خارج از سازمان است که با اظهارنظر خود باعث تایید یا رد اسناد مالی می شود. با گزارشات حسابرسی می توان از اشتباهاتی که منجر به جریمه های مالیاتی می شود جلوگیری کرد و هزینه های سازمان را در طول زمان کاهش داد.
انواع روش های حسابرسی
معیارهای که برای کیفیت کار حسابرس در نظر گرفته می شود بر مبنای استانداردهای حسابرسی است. حسابرس باید بداند که از کدام استانداردها در کار خود استفاده کند. اما موضوع دیگری که وجود دارد، روشهای حسابرسی است. هر کدام از روش ها کاربرد خاص خود را دارند که در ادامه با آن ها آشنا می شویم:
- حسابرسی صورتهای مالی: این روش به منظور بررسی اسناد مالی انجام می شود و تطابق یا عدم تطابق آن ها با اصول حسابداری مورد ارزیابی قرار می گیرد. این روش پایه ترین نوع حسابرسی است و نخستین کاری است که یک حسابرس باید انجام دهد حسابرسی مالی است.
- حسابرسی رعایتی: قوانین و احکام دولتی همیشه در حال بروزرسانی می باشد و وظیفه حسابرس بررسی مطابقت اسناد مالی با این قوانین و کنترل های داخلی می باشد.
- حسابرسی عملیاتی: هدف از انجام این روش، تعیین سودآوری و صرفه اقتصادی شرکت است. در این حالت وظیفه حسابرسی چیست ؟ در این شرایط باید راهکارهایی توسط حسابرس ارائه شود که منجر به بهبود سودآوری شرکت شود.
- حسابرسی قانونی: این روش در شرکت هایی قابل انجام است که اعضای هیئت مدیره یا شرکا از نظر قانونی به مشکل برخورده اند. همچنین اختلاف میان سهامداران یا بروز ضررهای مالی سنگین، باعث ایجاد مشکلات قانونی می شود که حسابرس قانونی در جایگاه نهادهای حل اختلاف عمل می کند و راهکارهای لازم را ارائه می دهد.
- حسابرسی داخلی: هدف از انجام حسابرسی داخلی بررسی صحت گزارشات و راستی آزمایی آن هاست. تمام کارمندانی که در واحد حسابداری مشغول به کار هستند وظیفه دارند گزارشات خود را به طور هفتگی، ماهانه و سالانه به مدیران بالادستی ارائه کنند.
حسابرسان چه کسانی هستند؟
هر کدام از حسابرسان وظایف خاصی بر عهده دارند. برای آنکه با وظایف آن ها آشنا شویم باید ابتدا با انواع آن ها آشنا شویم و بدانیم که وظیفه هر کدام در حسابرسی چیست ؟
- حسابرسان داخلی: این افراد به عنوان کارمند شرکت محسوب می شوند و به استخدام رسمی آن در می آیند. محل استقرار و فعالیت آن ها واحد مالی شرکت است و گزارشات خود را به طور هفتگی، ماهانه و سالانه به هیئت مدیره ارائه می دهند. اغلب شرکت های بزرگ از خدمات حسابرسی داخلی بهره می برند.
- حسابرسان مستقل: این افراد کارمند شرکت ها نیستند و به طور مستقل در موسسات مالی مشغول به کار هستند. فعالیت آن ها بر اساس سفارش و عقد قرارداد با شرکت های مشمول حسابرسی می باشد. حسابرسان مستقل به منظور حسابرسی امور مالی و انطباق آن ها با استانداردهای مربوطه کار خود را آغاز می کنند.
- حسابرسان دولتی: این افراد در استخدام سازمان های دولتی از جمله سازمان امور مالیاتی هستند و اطلاعات بالایی در خصوص حسابرسی مالیاتی دارند. به همین دلیل به منظور بررسی صحت گزارشات مالی و بررسی معاملات به سراغ شرکت ها می روند.
تفاوت حسابداری و حسابرسی چیست ؟
اکنون که به خوبی می دانیم منظور از حسابرسی چیست ، چه روش هایی دارد و با چه هدفی انجام می شود نوبت به این می رسد که به تفاوت آن با حسابداری اشاره کنیم.
نوع فعالیت
در اغلب اوقات حسابدار به استخدام شرکت در می آید اما حسابرس صرفا کارمند شرکت نیست و می تواند به طور مستقل در موسسات مالی فعالیت کند و بعد از عقد قرارداد با شرکت های مشمول مالیات، به جمع آن ها بپیوندد و وظایف قانونی خود را در ازای دریافت دستمزد انجام دهد.
مدت فعالیت
یک حسابدار باید به طور روزانه امور حسابداری را انجام دهد و اسناد، مدارک و صورت های مالی را در دفاتر قانونی حسابداری، نرم افزار حسابداری و … به ثبت برساند. تهیه گزارش از بدهی ها، درآمدها، سود، خرید و فروش و .. از دیگر وظایف حسابدار به شمار می رود. اما حسابرس لزومی به انجام کار روزانه ندارد و می تواند کار خود را در بازه های زمانی ماهانه یا سالانه انجام دهد.
نکته مهمی که در خصوص مدت فعالیت حسابرس وجود دارد این است که در برخی از اوقات با بروز چالش هایی همچون شک به تقلب، فعالیت حسابرس آغاز می شود، حتی اگر خارج از بازه زمانی مورد نظر باشد ! این موضوع به نام ” حسابرسی موارد خاص ” شناخته می شود.
استانداردها
جنس استانداردهای حسابداری و حسابرسی چیست ؟ برای هر کدام از آن ها استانداردهای متفاوتی تعریف شده است. به طور مثال استانداردهای حسابرسی شامل مواردی است که در قانون داخلی کشور وجود دارد و ملزم به رعایت آن ها هستیم. صحت اسناد مالی و مالیاتی باید مطابق با قانون سازمان امور مالیاتی باشد نه کشورهای دیگر! اما این موضوع در خصوص استانداردهای حسابداری صدق نمی کند. استانداردهای حسابداری در تمام کشورها یکسان است و از شرایط خاصی تبعیت می کند.
تاییدیه در حسابرسی چیست ؟
هنگامی که حسابرس بخواهد اعتباربخشی صورتهای مالی را انجام دهد نامه ای به افراد خاصی ارسال می کند. این افراد می توانند درون سازمان یا بیرون از آن باشند. در این نامه از آن ها خواسته می شود که یک موضوع را تایید یا تکذیب کنند. موضوعی که در نامه ذکر می شود مرتبط با مانده بدهی ها، بستانکاری ها و… است. نتیجه تاییدیه اهمیت زیادی در گزارش حسابرسی دارد و باید حتما مطابق با استانداردهای مربوطه باشد. تاییدیه ها در حسابرسی باعث کاهش ریسک می شود و صحت گزارشات را افزایش می دهد. بهترین حسابرس ها به دنبال راهکارهایی برای کاهش ریسک در حسابرسی هستند تا اعتبار کار خود را بالاتر ببرند.