استفاده از استانداردهای حسابرسی کمک می کند تا اظهارنظر حسابرس راجع به صورت های مالی و اسناد مربوطه کاملا اصولی، دقیق، عادلانه و منطبق با قوانین ارائه شود. تمام سازمان ها و شرکت ها موظف هستند برنامه مالی سالمی داشته باشند تا دچار مشکلاتی از جمله ورشکستگی، جریمه های مالیاتی و … نشوند. بدین منظور می توانند از خدمات حسابرسی کمک بگیرند تا به هرگونه تقلب، اشتباه و دستکاری در سیستم های مالی پی ببرند.
تعریف حسابرسی
قبل از پرداختن به استانداردهای حسابرسی ابتدا باید بگوییم که منظور از حسابرسی چیست ؟ حسابرسی فرایندی است که در آن تمام اسناد و مدارک حسابداری مورد بررسی قرار می گیرند تا هرگونه اشتباه و خطای احتمالی در آن ها کشف شود. فردی که به عنوان حسابرس فعالیت می کند باید با تمام استاندارد های حسابرسی آشنایی داشته باشد تا بتواند فرآیند مذکور را به طور دقیق و اصولی انجام دهد و گزارشات او عادلانه و مبتنی بر قانون باشد.
حسابرسان به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم بندی می شوند. حسابرسان داخلی جزو کارمندان شرکت محسوب می شوند و به عنوان عضوی از مجموعه به فعالیت خود ادامه می دهند. اما حسابرسان خارجی یا مستقل در شرکت ها و موسسات حسابداری فعال هستند و در ازای عقد قرارداد و دریافت دستمزد با شرکت ها، اقدام به حسابرسی اسناد و مدارک مالی آن ها می کنند. در حال حاضر برخی از شرکت ها و سازمان ها فاقد بخش حسابداری و حسابرسی هستند و بدین منظور از شرکت های حسابرسی کمک می گیرند.
موسسه حسابرسی آئین بهروش یکی از موسسات فعال در این زمینه به شمار می آید که تاکنون خدمات بیشماری به کسب و کارهای مختلف ارائه داده است. از مهم ترین خدمات این مجموعه می توان به تهیه صورت مالی، مشاوره اظهارنامه مالیاتی و … اشاره کرد.
انجام کلیه خدمات حسابرسی داخلی و مستقل توسط حسابرسان خبره
انواع استانداردهای حسابرسی + دانلود
در استانداردهای حسابرسی دستورالعمل هایی وجود دارد که حسابرسان موظف هستند آن ها را در حین انجام کار مورد استفاده قرار دهند. در واقع می توان گفت که برای اطمینان از صحت عملکرد حسابرسان، این استانداردها تعیین شده است. استاندارد های که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم مبنایی برای اظهارنظر حسابرسان است.
| شماره استاندارد | عنوان استاندارد | |
|---|---|---|
| – | ساختار کلی | دانلود |
| 0 | مقدمه استانداردهای حسابرسی، سایر خدمات اطمینان‌بخشی و خدمات مرتبط | دانلود |
| 1 | کنترل کيفيت در مؤسسات ارائه‌کننده خدمات حسابرسي،ساير خدمات اطمينان‌بخشي و خدمات مرتبط | دانلود |
| 200 | اهداف کلی حسابرس مستقل و انجام حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی- تجدیدنظر شده ۱۳۹۱ | دانلود |
| 210 | توافق در خصوص شرایط کار حسابرسی(تجدیدنظر شده ۱۴۰۱) | دانلود |
| 220 | كنترل كيفيت حسابرسي اطلاعات مالي تاريخي-تجديد نظر شده ۱۳۸۶ | دانلود |
| 230 | مستندات حسابرسی – تجدیدنظر شده ۱۳۹۵ | دانلود |
| 240 | مسئولیت حسابرس در ارتباط با تقلب در حسابرسی صورتهای مالی- تجدیدنظر شده ۱۳۹۴ | دانلود |
| 250 | ارزیابی رعایت قوانین و مقررات در حسابرسی صورتهای مالی- تجدیدنظر شده ۱۳۹۴ | دانلود |
| 260 | اطلاع‌رسانی به ارکان راهبری | دانلود |
| 265 | اطلاع‌رسانی ضعفهای کنترلهای داخلی به ارکان راهبری و مدیران اجرایی | دانلود |
| 300 | برنامه ریزی حسابرسی صورتهای مالی- تجدیدنظر شده ۱۳۹۲ | دانلود |
| 315 | تشخیص و ارزیابی خطرهای یحریف با اهمیت از طریق شناخت واحد تجاری و محیط آن – تجدیدنظر شده ۱۳۹۳ | دانلود |
| 320 | اهمیت در برنامه ریزی و اجرای عملیات حسابرسی- تجدیدنظر شده ۱۳۹۲ | دانلود |
| 330 | برخوردهای حسابرس با خطرهای ارزیابی شده – تجدیدنظر شده ۱۳۹۳ | دانلود |
| 450 | ارزیابی تحریفهای شناسایی شده در حسابرسی | دانلود |
| 500 | شواهد حسابرسی – تجدیدنظر شده۱۳۹۵ | دانلود |
| 501 | شواهد حسابرسی- ملاحظات خاص در خصوص برخی از اقلام-تجدیدنظر شده ۱۳۹۵ | دانلود |
| 505 | تاییدیه های برون سازمانی- تجدیدنظر شده ۱۳۹۲ | دانلود |
| 510 | حسابرسی نخستین- مانده های اول دوره – تجدیدنظر شده ۱۳۹۵ | دانلود |
| 520 | شواهد حسابرسی- روشهای تحلیلی – تجدیدنظر شده ۱۳۹۵ | دانلود |
| 530 | نمونه گیری در حسابرسی- تجدینظر شده ۱۳۹۵ | دانلود |
| 540 | حسابرسی برآوردهای حسابداری، شامل برآوردهای حسابداری ارزش منصفانه و موارد افشای مرتبط- تجدیدنظر شده ۱۳۹۲ | دانلود |
| 550 | اشخاص وابسته – تجديدنظر شده ۱۳۸۹ | دانلود |
| 560 | رویدادهای پس از تاریخ صورتهای مالی -تجدید نظر شده۱۳۹۶ | دانلود |
| 570 | تداوم فعالیت(تجدیدنظر شده ۱۴۰۱) | دانلود |
| 580 | تاییدیه کتبی مدیران- تجدیدنظر شده ۱۳۹۶ | دانلود |
| 600 | ملاحظات خاص در حسابرسي صورتهاي مالي گروه – شامل كار حسابرسان بخش – تجديدنظر شده ۱۳۸۹ | دانلود |
| 610 | استفاده از کار حسابرسان داخلی_ تجدیدنظر شده ۱۳۹۷ | دانلود |
| 620 | استفاده از کار کارشناس حسابرس- تجدیدنظر شده ۱۳۹۸ | دانلود |
| 700 | اظهارنظر و گزارشگري نسبت به صورتهاي مالي(تجدیدنظر شده ۱۴۰۱) | دانلود |
| 701 | اطلاع رسانی مسائل عمده حسابرسی در گزارش حسابرس مستقل | دانلود |
| 705 | اظهارنظرهای تعدیل شده در گزارش حسابرس مستقل(تجدیدنظر شده ۱۴۰۱) | دانلود |
| 706 | بندهای تأكید بر مطلب خاص و سایر بندهای توضیحی در گزارش حسابرس مستقل (تجدیدنظر شده ۱۴۰۱) | دانلود |
| 710 | اطلاعات مقايسه‌ای | دانلود |
| 720 | مسئولیتهای حسابرس در قبال سایر اطلاعات (تجدیدنظر شده ۱۴۰۱) | دانلود |
| 800 | ملاحظات خاص در حسابرسی صورتهای مالی تهیه شده بر اساس چارچوبهای با مقاصد خاص- تجدیدنظر شده ۱۳۹۰ | دانلود |
| 805 | ملاحظات خاص در حسابرسی یک صورت مالی یا اجزای یک صورت مالی | دانلود |
| 2400 | بررسي اجمالي صورتهاي مالي | دانلود |
| 2410 | بررسي اجمالي اطلاعات مالي ميان دوره‌اي توسط حسابرس مستقل واحد تجاری | دانلود |
| 3400 | رسيدگي به اطلاعات مالي آتي | دانلود |
| 4400 | اجراي روشهاي توافقي رسيدگي به اطلاعات مالی | دانلود |
| 4410 | تنظيم اطلاعات مالی | دانلود |
استانداردهای عمومی
تمام حسابرسانی که موظف به بررسی اسناد و صورت های مالی هستند باید یکسری ویژگی ها داشته باشند که شامل استانداردهای عمومی تلقی می شوند:
- صلاحیت کافی: حسابرس باید صلاحیت کافی برای فعالیت در این سمت را داشته باشد. یکی از مواردی که به صلاحیت او کمک می کند، آموزش های فنی است. آموزش ها باید مفید و کاربردی باشند تا در انجام فرآیند حسابرسی مفید واقع شوند.
- استقلال رای: یک حسابرس باید از استقلال رای برخوردار باشد. به این معنا که هیچگونه منافع مشترکی با صاحب شرکت یا سازمان نداشته باشد. در غیر این صورت استقلال رای او زیر سوال خواهد رفت.
- مراقبت حرفه ای: حسابرس داخلی یا مستقل در هنگام تهیه گزارش باید مراقبت حرفه ای را به عمل آورد. به طور مثال از دریافت هدیه از سوی صاحب شرکت امتناع بورزد تا سوتفاهم های احتمالی در این زمینه ایجاد نشوند.
استانداردهای عملیاتی
استانداردهای عملیاتی شامل کارهایی است که یک حسابرس باید در طی انجام وظیفه، آن ها را رعایت کند. این استانداردها در موارد زیر خلاصه می شوند:
- برنامه ریزی و نظارت: برای حسابرسی اسناد و مدارک مالی باید برنامه ریزی انجام شود و نظارت دقیق و کاملی بر روی کارکنان صورت بگیرد.
- شناخت از سیستم کنترل داخلی: یک حسابرس برای آنکه بتواند امور مربوط به حسابرسی را به طور دقیق برنامه ریزی کند باید شناخت کافی از ساختار کنترل داخلی شرکت داشته باشد.
- کسب شواهد کافی و متقن: شواهدی که حسابرس بدست می آورد باید کافی، متقن و قابل اطمینان باشند. روش هایی از جمله بازرسی، مشاهده، پرس و جو و …. جزو روش های قابل اعتماد محسوب می شوند.
استانداردهای گزارشگری
از دیگر استانداردهای حسابرسی می توان به استاندارد گزارشگری اشاره کرد که بعد از بدست آوردن شواهد، بررسی اسناد و مستندات مورد استفاده قرار می گیرد و شامل موارد زیر است:
- مطابقت اسناد با استانداردهای حسابداری: گزارشی که از سوی حسابرس ارائه می شود باید نشان دهنده مطابقت صورت های مالی با استانداردهای حسابداری باشد.
- یکنواخت بودن روش ها و اصول حسابداری: استفاده کنندگان صورت های مالی باید بتوانند صورت های مالی دوره های مختلف را با یکدیگر مقایسه کنند. پس یکنواخت بودن روش ها و اصول حسابداری مهم است. اگر تغییری در اصول رخ داده باید در گزارش حسابرسی افشا شود.
- افشای کافی اطلاعات: معمولا اطلاعاتی که در صورت های مالی ارائه می شوند کافی تلقی می شوند. مگر آنکه در گزارش حسابرسی خلاف این موضوع بیان شود.
- ارائه اظهار نظر: یکی از استانداردهای حسابرسی در گزارشگری این است که حسابرس باید اظهارنظر کند. اگر به هر دلیلی قادر به اظهارنظر نبود باید در گزارش ذکر شود.
خلاصه نکات مهم استانداردهای حسابرسی
- مهم ترین هدف از انجام حسابرسی، تعیین میزان مطلوبیت صورت های مالی است.
- حسابرسی شرکت های دولتی صرفا توسط دیوان محاسبات کشور انجام می گیرد.
- در تمام مراحل حسابرسی، اجرای استانداردها ضروری است.
- از مهم ترین اصول بنیادی در آیین رفتار حرفه ای حسابرسان، رازداری آن هاست.
- حسابرسان باید ارزیابی سیستم کنترل داخلی شرکت را بر مبنای استانداردهای حسابرسی انجام دهند.
اشتباهات در حسابرسی
در انجام فرآیند حسابرسی، زمانی اشتباه رخ می دهد که حسابرس در استفاده از استانداردها، دقت کافی به خرج ندهد. در این شرایط حسابرس باید مسئولیت اشتباهات را بر عهده بگیرد. منظور از اشتباه، هرگونه تحریفی است که به طور سهوی یا غیرعمد در صورت های مالی رخ دهد. به طور مثال اشتباه در گردآوری یا پردازش اطلاعات، اشتباه در بکارگیری از استانداردها و … جزو مصادیق آن محسوب می شود.